کتاب عقد وکالت از منظر قانون مدنی و مقررات وکالت دادگستری

کتاب عقد وکالت از منظر قانون مدنی و مقررات وکالت دادگستری نوشته ابراهیم دلشاد، توسط نشر میزان به چاپ رسیده است.

موضوع کتاب: حقوق, حقوق خصوصی, حقوق قراردادها, حقوق در دادگاه‌ها, قانون مدنی

در کتابی که می خوانید کوشش گردیده تا با استفاده از منابع متعددی که در دسترس نویسنده بوده است، اعم از منابع فقهی و حقوقی، «عقد وکالت» با رویکردی جدید موردمطالعه قرار گیرد. در مقام تبیین این رویکرد و برشمردن ویژگی‌های کتاب حاضر نکات ذیل قابل‌ذکر است:

۱ ـ «وکالت» به‌طورمعمول با دو چهره اصلی شناخته می‌شود: یک چهرۀ آن «عقد وکالت» در قانون مدنی است که قواعد عمومی آن از حیث تعریف و شرایط انعقاد و آثار آن در این قانون بیان‌شده و به «وکالت مدنی» شهرت یافته است؛ و چهرۀ دیگر «وکالت دادگستری» یا «وکالت دعاوی» است.

۲ ـ برخی از فروع و فروض در بحث از عقد وکالت متصور است که به‌طور خاص در آثاری که در حوزه عقد وکالت نگاشته شده، کمتر موردتوجه بوده و گاه در برخی مقالات، بعضی از محققان این فروع را مطرح نموده‌اند که طرح این مباحث در یک مجموعه تحت عنوان وکالت موجب می‌گردد تا علاقه‌مندان هنگام مطالعه، تمام مطالب مرتبط به وکالت را یکجا پیشِ رو داشته باشند.

به‌عنوان‌مثال مباحثی مانند وکالت اشخاص حقوقی، وکالت اشخاص ممنوع‌المعامله، وکالت در اسناد تجاری و احکام ویژۀ آن، ضمّ وکیل، تفویض وکالت، تأثیر موت فرضیِ موکّل بر وکالت و… فروعی هستند که در این کتاب مطرح گردیده‌اند. چه‌بسا پاسخ‌هایی که نویسنده برای این مباحث بیان نموده کامل و برای اهل فضل قانع‌کننده نباشد ولی به نظر می‌رسد طرح سؤال نیز خود گام مهمی است که مسیری را پیش پای محققان می‌گشاید و به‌تدریج با ارائه نظرات و دیدگاه‌هایی که در نقدها مطرح می‌گردد بر غنای بحث افزوده خواهد شد.

۳ ـ ویژگی دیگر پژوهش حاضر، توجه ویژه به «رویه قضایی» است. رویه قضایی از منابع حقوق است و چهر عینی مباحث نظری حقوق را در تصمیمات قضایی که در قالب رای انشاء می‌گردد می‌توان مشاهده کرد. خوشبختانه در سال‌های اخیر انتشار آراء دادگاه‌ها به‌صورت منقّح و موضوعی رواج یافته و بررسیِ بازتاب عینی مباحث حقوق در دادگاه‌ها را تسهیل نموده است.