نقد و بررسی
تاریخ ایران باستان ، متن کامل ، سه جلدیتاریخ ایران باستان
نویسنده: حسن پیر نیا
ناشر: دنیای کتاب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 2604
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار – سال انتشار: 1395 – دوره چاپ: 12
مروری بر کتاب
در جلد نخست از “تاریخ ایران باستان”، که نویسنده مباحث آن را، بر اساس اسناد و مدارک فراهم آورده، این مطالب بررسی شده است: “کلیاتی دربارهی نژادها، زبان و خطوط”، “منابع تاریخ مشرق قدیم”، “نظری به تاریخ بابل، آسور و عیلام”، “دورهی مادی، یا اعتلای آریانهای ایرانی در شرق قدیم” و “دورهی اول پارسی یا استیلای آریانهای ایرانی بر مشرق قدیم….
پس از انتشار ایران باستان در پنج سال قبل، روشن دیده شد که عده ای زیاد از هموطنان مایل اند تاریخ مفصل ایران را بخوانند. این تمایل که حاکی از علاقمند ایرانیان به گذشته هاشان بود،مولف را بر آن داشت که از دنبال کردن تاریخ مذکور را از سر گیرد.
برای نیل به این مقصود دو راه متصور بود:
1). نوشتن تاریخ ایران قدیم
2) . رجوع کرن به خود منابع مستقیما و جمع آوری اطلاعاتی که در منابع زیاد پرا کنده است….
کتاب تاریخ ایران باستان (در سه جلد) کتابی است که به شیوه علمی و بر اساس مستندات و کشفیات باستانشناسی درباره گذشته تاریخی ایران نگاشته شد و هنوز هم مورد توجه است. این کتاب تنها به تاریخ ایران اختصاص ندراد، بلکه دایرهالمعارفی است در باب تاریخ و تمدن و فرهنگ گذشته ممالک مهم دنیا به ویژه یونان، روم، سوریه، مصر، عربستان، میانرود، هند و… چنان که هنگام مطالعه این اثر تنها با تاریخ و سرگذشت سلسلههای ایرانی ماد، هخامنشی،اشکانی و سلسله یونانی سلوکی آشنا نمیشویم، بلکه در زمینه تاریخ خاورمیانه امروز و یونان باستان اطلاعات دست اول خواهیم یافت.
منابع عمده پیرنیا کتابهای فرانسوی، انگلیسی، روسی و آلمانی هستند که ترجمهای از منابع یونانی و رومی محسوب میشوند. وی از منابع عربی و فارسی هم در سطح گستردهای استفاده کرده است. وی ابتدا مطالب مورخان باستانی را در زمینه یک مطلب و رویداد تاریخی میآورد، سپس در یک جمعبندی به تجزیه و تحلیل آنها میپردازد و نقطه قوت تاریخنگاری پیرنیا در همین قسمت دیده میشود.
به عنوان نمونه درباره به قدرت رسیدن کوروش هخامنشی نوشتههای هرودت، گزنفون، کتزیاس، دیودو سیسلی و ژوستن را میآورد و در کنار مطالب منابع اسلامی و لوح نبونبد قرار میدهد و به یک نتیجهگیری کلی میرسد. آنگاه در زمینه خویشاوندی کوروش با شاه ماد مینویسد: «عقیده کتزیاس که اصلاً کوروش با آستیاگ قرابتی نداشته [است]، صحیح نیست؛ زیرا هرودوت و دیگر مورخان او را نوه آستیاگ دانستهاند و نوشتههای هرودت بیشتر مورد اعتماد است.»
فهرست
جلد اول: پیش از تاریخ تا پایان سلطنت خشایارشا
جلد دوم :از سلطنت اردشیر اول تا پایان سلطنت اسکندر مقدونی
جلد سوم : جانشینان اسکندر تا ورود اسلام به ایران
0دیدگاه