حکمت های پنهان در معماری ایران

کتاب حکمت های پنهان در معماری ایران نوشته حبیب الله پورعبدالله، توسط انتشارات کلهر به چاپ رسیده است.
موضوع کتاب: مهندسی معماری, هنر معماری ایران و رازها و اندیشه‌های نهفته, سرزمینی کهن با فرهنگی درخشان

یش از صد جستار کوتاه در کتاب «حکمت‌های پنهان در معماری ایران» نوشته مهندس حبیب‌الله پورعبدالله تالیف و آورده شده است تا خواننده را با هنر معماری ایران و رازها و اندیشه‌های نهفته در آن آشنا کند. زیرا شناخت آن همانند رمزگشایی از تاریخ هنر و فرهنگ پُرمعنای ایرانی است. به گزارش ایبنا، کتاب «حکمت‌های پنهان در معماری ایران» خواننده را با هنر معماری ایران و رازها و اندیشه‌های نهفته در آن آشنا می‌کند. هر یک از این مباحث، با همه کوتاهی، دربردارنده نکته‌هایی است که شناخت آن‌ها مانند رمزگشایی از تاریخ هنر و فرهنگ پُرمعنای ایرانی است. 

سرآغاز کتاب، جستاری با عنوان «سرزمینی کهن با فرهنگی درخشان» است. در این نوشته از دیرینگی تمدن ایران و لزوم هماهنگی با جهان امروز سخن به میان می‌آید و تاکید می‌شود که باید به آثار معماری ایران نه فقط به منزله بناهایی تاریخی، بلکه مانند آثاری که نمایانگر روح زنده و پایدار ایرانی‌اند، نگریست. چرا که معماری ایران شناساننده روح الفت‌جو و دیگرپذیر ایرانی و آکنده از مفاهیم معنوی، به صورت رمز و نماد در قالب نقش‌های زیباست.  یک نمونه از جلوه‌های باشکوه معماری سرزمین ایران، «چغازنبیل» است که در جستار «چغازنبیل خوزستان حریم مقدس» بدان پرداخته شده است. این بنا با قدمتی 3200 ساله، طراحی متعالی و برگرفته از نظم کیهانی دارد. نویسنده یادآور می‌شود که ایلامی‌ها ورود مستقیم به درون نیایشگاه چغازنبیل را شایسته نمی‌دانستند و وجود فضاهای واسطه را الزامی تلقی می‌کردند. همین نگرش را بعدها در ورودی تخت جمشید، مسجد شاه اصفهان و دیگر بناهای تاریخی ایران می‌بینیم. 

نویسنده آنگاه از بازتاب اندیشه‌ها و باورهای مذهبی و آداب و رسوم نیاکانی در معماری ایران یاد می‌کند و در جستار «نخستین سازمان ملل جهان» از برپایی تخت جمشید در دامنه کوه رحمت (میترا/ مهر) به سبب مورد احترام بودن کوه، سخن می‌گوید و می‌نویسد که تخت جمشید مرکز معنوی، روحانی و پایگاه مقدس ملی و نشست گاه جشن نوروز بوده است.  «نقش گیاهان در تخت جمشید» که خود نشان از دلبستگی به گل و گیاه در آیین هخامنشیان دارد و نیز «سرزمین سیستان نخستین رصد خانه جهان»، دو نوشتار کوتاه دیگر است که از جلوه‌های معنوی در هنر و دانش ایرانیان کهن حکایت دارد. به همین گونه در نوشته «ایران را شکوه افزاید»، با رمز و رازهای کاخ فیروز آباد در فارس آشنا می‌شویم و می‌خوانیم که هر چند نزدیک به دو هزار سال از بنای کاخ می‌گذرد و با آن که بیشترین آسیب‌ها را در گذر زمان دیده است، همچنان استوار و پابرجاست.