نوشیدنی های ورزشی و غیر ورزشی

کتاب نوشیدنی های ورزشی و غیر ورزشی نوشته آقاعلی قاسم نیان, ذوالفقار بیکدلو, علی ترابی، توسط انتشارات ورزش به چاپ رسیده است.
موضوع کتاب: علوم تربیت بدنی و ورزش, نوشیدنی‌ها و عملکرد ورزشی, ترکیبات نوشیدنی‌های ورزشی

نوشیدنی‌ها و عملکرد ورزشی»، «ترکیبات نوشیدنی‌های ورزشی»،‌ «مضرات و خطرات مرتبط با نوشیدنی‌های ورزشی»،‌ «الکل از دیدگاه علمی» و «سایر نوشیدنی‌ها» عنوان‌های پنج فصل کتاب هستند.

  مخاطبان در این کتاب با نگاه علمی فیزیولوژیکی به اهمیت مصرف مایعات در حفظ سلامت بدن و بهبود عملکرد ورزشکاران، انواع نوشیدنی‌های ورزشی و انرژی‌زا و ترکیبات آن‌ها، میزان مصرف مایعات و ترکیبات آن‌ها قبل، هنگام و پس از فعالیت‌های ورزشی مختلف، موارد منع مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا، عوارض مصرف بیش از حد کافئین و نوشابه‌های انرژی‌زا، نوشیدنی‌های حاوی مواد ضد سرطان (آنتی‌‌اکسیدان) و انواع چای و ترکیبات آن‌ها و نکات کلیدی در ارتباط با مصرف چای در ورزشکاران و افراد عادی آشنا می‌شوند.
در نخستین فصل کتاب درباره آب‌های اکسیژن‌دار آمده است: «برخی شرکت‌‌های تولیدکننده آب‌اکسیژن‌دار شده هستند که مخصوص ورزشکاران است؛ با اهداف افزایش مقدار دریافت انرژی و بهبود عملکرد و کاهش زمان بازیافت. این شرکت‌ها در آگهی‌های خود عنوان می‌کنند که شرایط محیطی ما را از اکسیژن محروم می‌کنند و منجر به بروز نارسایی‌‌هایی دریافت اکسیژن می‌شوند. اکسیژن با جذب از راه سیستم گوارشی، وارد بدن نمی‌شود حتی اگر اکسیژن از معده و یا روده هم جذب شود باید به قلب و سپس شش‌ها منتقل شود. بنابراین از نظر علمی افزودن اکسیژن به آب کار بیهوده‌ای است.»
 در دومین فصل کتاب نویسندگان با اشاره به این مطلب که به دلیل فراگیر نبودن پژوهش‌هایی که تاکنون روی ویتامین‌ها انجام شده‌اند، نوشته‌اند که در حال حاضر امکان توصیف واکنش‌های مابین متابولیسم ویتامین‌ها و عملکرد ورزشی وجود ندارد. برای این منظور،‌ ارزیابی دقیق میزان دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی،‌ اندازه‌گیری بیوشیمیایی وضعیت ویتامینی بدن و تعیین میزان فعالیت بدنی روزانه موردنیاز است که تاکنون تحقیقات بسیار کمی چنین اطلاعاتی را فراهم کرده‌اند.
 در فصل سوم در تشریح «موارد منع مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا» آمده است: «به دلیل وجود ترکیباتی از جمله کافئین در نوشیدنی‌های ورزشی توصیه می‌شود که کودکان، ‌زنان باردار، کسانی که بیماری‌های قلبی ـ عروقی کلیوی یا بیماری‌های کبد،‌ تشنج، دیابت، اختلالات رفتاری و روانی یا پرکاری تیروئید دارند و دارو‌های مشخصی استفاده می‌کنند، در مصرف این نوشیدنی احتیاط نموده و حتی خودداری کنند،‌ چون ممکن است استفاده از این نوشیدنی‌ها آنان را در معرض خطر عوارض نامطلوب قرار دهد.»
 از جمله مباحث مهم در چهارمین فصل کتاب نیز می‌توان به «متابولیسم الکل» اشاره کرد. در این‌باره می‌خوانیم: «الکل به وسیله دو آنزیم الکل دهیدروژناز و استالدهید دهیدروژناز، متابولیزه می‌شود. شروع متابولیسم الکل در کبد و کلیه است، زیرا در این دو عضو آنزیم‌های الکل دهیدروژناز استالدهید دهیدروژناز و سایر آنزیم‌های لازم وجود دارند و الکل را اکسیده و تبدیل به شکلی می‌کنند که به‌عنوان منبع انرژی استفاده می‌شود.»

مباحث کتاب نوشیدنی های ورزشی و غیر ورزشی

1. نوشیدنی‌ها و عملکرد ورزشی
2. ترکیبات نوشیدنی‌های ورزشی
3. مضرات و خطرات مرتبط با نوشیدنی‌های ورزشی
4. الکل از دیدگاه علمی