نقد و بررسی
هزار و یک شب ؛ پنج جلدی ؛ قابدارهزار و یک شب
نویسنده: عبداللطیف طسوجی
ناشر: دنیای کتاب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 2928
اندازه کتاب: وزیری سلفون – سال انتشار: 1387 – دوره چاپ: 2
مروری بر کتاب
چاپ نفیس – همراه با قاب
افسانه های کهن ایران باستان ، هندوستان و رویدادهای دوران خلافت عباسیان است که با شیرینی و جاذبه خود هر شنونده یا خواننده را مجذوب می کند .این داستانهای کهن ، از دوران ساسانیان ، سینه به سینه ، از نسلی به نسل دیگرانتقال یافته و تا امروز که به دست ما رسیده است .
هزار و یک شب دنیای زیبا و شگفت آوری را در برابر دیدگاه خواننده می نمایاند که آدمی با رویدادهای گوناگون و خصوصیات روحی واخلاقی انسانها روبرو می شود و شناخت کاملی از صفات و خصوصیات آنها بدست می آورد.
هزار و یک شب مجموعهای از داستانهای افسانهای قدیمی هندی ، ایرانی و عربی است که به زبانهای متعددی منتشر شدهاست.
شروع داستان به نقل از پادشاهی است ساسانی با عنوان شهریار (پادشاه) و روایتگر آن شهرزاد (دختر وزیر) است. اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران میگذرد و داستانهای آن را از ریشه ایرانی دانستهاند، که تحت تاثیر آثار هندی و عربی بودهاست. اینکه داستانهای هزار و یک شب مشخص و روشن باشند و تعداد آنها دقیقا هزار و یک باشد چندان واقعی به نظر نمیرسد. اما داستانهای زیادی زیر نام هزار و یک شب نوشته شدهاست.
بهگفته علیاصغر حکمت این کتاب پیش از دوره هخامنشی در هند به وجود آمده و قبل از حمله اسکندر به فارسی (پهلوی) ترجمه شده و در قرن سوم هجری زمانی که بغداد مرکز علم و ادب بود از پهلوی به عربی برگردانده شدهاست.
اصل پهلوی کتاب ظاهراً از زمانی که به عربی ترجمه شده از میان رفتهاست. او دلیل آنکه کتاب پیش از اسکندر به فارسی درآمده را به مروجالذهب مسعودی متوفی به سال ۳۴۶ ه. ق و الفهرست ابن ندیم متوفی به سال ۳۸۵ ه. ق مراجعه میدهد و سپس با اشاراتی به مشابهت هزار و یک شب با کتاب استر تورات استدلال میکند که هر دو کتاب در یک زمان و پیش از حمله اسکندر نوشته شدهاند و ریشه واحد دارند.
نام ایرانی آن هزار افسان است و وقتی به عربی ترجمه شده، نخست الف خرافه و سپس الف لیله خوانده شده، و چنانکه حکمت میگوید در زمان خلفای فاطمی مصر به صورت الف لیله و لیله (هزار شب و یک شب) در آمدهاست.
در سال ۱۲۵۹ هجری قمری، در زمان محمد شاه به دست عبداللطیف طسوجی به فارسی ترجمه شده (این کتاب دارای ارزش تاریخی است اما در کل یک سوم کتاب اصلی را هم شامل نمی شود.) و میرزا محمد علی سروش اصفهانی اشعاری به فارسی برای داستانهای آن سرودهاست که تا زمان ناصرالدین شاه ادامه داشتهاست.
داستانهای این کتاب دارای محتوای بسیار بوده از جمله طنز، تعالیم اخلاقی چه بد و چه خوب (بعضی از داستانهای آن تشویق به عیش و نوش و خوشگذرانی مینموده برای همین از این حکایات صرف نظر شدهاست ولی در بعضی حکایات هم تشویق به عدالت و ایثار و جوانمردی نمودهاست.)، آداب و سنن ملل مختلف، مشکلات اجتماعی، مسافرت و سیاحت و …
0دیدگاه