واژه های فارسی عربی شده

کتاب واژه های فارسی عربی شده نوشته السیدادی شیرازی با ترجمه سید حمید طبیبیان توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است.

موضوع کتاب: ادبیات فارسی, زبان شناسی ادبیات و فرهنگ، واژه شناسی

واژگان عربی با ریشه فارسی یا کلمات معرب از فارسی به کلماتی گفته می‌شود که در زبان و ادبیات عربی بکار گرفته می‌شوند اما ریشه فارسی دارند. هر واژه یی که در زبان عربی، ریشه و بُن عربی نداشته باشد به آن معرب (معربات) یا تعریب می‌گویند. تعریب آن است که کلمه‌ای غیرعربی را به شکل عربی درآورند؛ یا یا آن را به همان شکل اصلی بیان کنند سیبویه می‌گوید: ” التعریب هو أن تتکلم العرب بالکلمه الأعجمیه مطلقا، فهم تاره یلحقونها بأبنیه کلامهم، وطورا لا یلحقونها بها “. در زبان عربی کلمات بی شماری وجود دارد که تغییر یافته از کلمات فارسی یا از زبانهای ایرانی (هندوآرین) می‌باشند

سرگذشت مردمان عرب در طی تاریخ طوری بوده که همواره با اقوام و ملل گوناگون نظیر بابلیان، مصریان، ایرانیان، یونانیان و رومیان آمیختگی داشته‌اند. این تداخل باعث شده زبان عربی بسیاری از واژگان رایج در میان این ملل را وام گرفته وارد زبان خود کند. در این میان زبان فارسی گوی سبقت را ربود و بیشترین وازه‌ها را به زبان عربی عاریت داد. معرب‌سازی عمده این واژگان تا حدی است که ریشه‌شناسی آن‌ها از جمله دشوارترین پزوهش‌های لغوی محسوب می‌شود. این کتاب یکی از دقیق‌ترین پژوهش‌هایی است که در این خصوص صورت گرفته است.