پیوند حمایت کنسولی از اتباع و حق بر دادرسی عادلانه

کتاب پیوند حمایت کنسولی از اتباع و حق بر دادرسی عادلانه نوشته احسان شهسواری، توسط انتشارات خرسندی به چاپ رسیده است.
موضوع کتاب: حقوق, حقوق بین الملل, تدوین کنوانسیون های وین, نگاهی حقوق بشری

با گذشت بیش از پنج دهه از تدوین کنوانسیون های وین راجع به روابط دیپلماتیک و کنسولی، هنوز هم اختلاف نظرهایی چشمگیر در باب موضوع حمایت از اتباع و ماهیت آن وجود دارد. قرائتی سنتی و حاکمیت محور از این مفاهیم مستلزم آن خواهد بود که تعهدی برای دولتها در زمینه حمایت از اتباع قابل شناخت نباشد. با این وجود، تحول اساسی در روند کلی حرکت حقوق بین الملل از دولت محوری به انسانی شدنِ آن و اولویت یافتن حمایت از حقوق انسانی، ضرورت خوانشی نو و پویا را از این نهادهای حمایتی در قبال اتباع آسیب دیده از عملکرد دولت های بیگانه یادآور می شود.

با توجه به ابتلای جمهوری اسلامی ایران به این پدیده و تضییع حقوق اتباع ایران توسط دیگر دولت ها و به منظور شناخت مبانی قانونی موجود و عملکردِ دولت در حمایت از اتباع ایرانی، پرداختن به این موضوع نیز ضروری می نماید. حمایت کنسولی از جمله ی ابزارهای حمایت از اتباع است. اما، آیا باید به این بسنده کرد که حمایت کنسولی پیش شرطی شکلی و کم اهمیت، برای تحقق دادرسی عادلانه و برابری در محضر دادگاه است؟ آیا این حق می تواند فارغ از عنوان و ظرفش یعنی کنوانسیون وین، حقی بشری باشد همپایه دیگر حقوق بشر؟ حقی که نقضش به سان نقض دیگر حقوق بشری، دادِ داخواهان را برآوَرَد.