کتاب محاط در محیط کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی

کتاب محاط در محیط (کاربرد روانشناسی محیطی درمعماری و شهرسازی) نوشته آزاده شاه چراغی, علیرضا بندرآباد، توسط انتشارات جهاد دانشگاهی تهران به چاپ رسیده است.

موضوع کتاب: مهندسی معماری, پارادایم‌ های پسامدرن در معماری و شهرسازی, برنامه ریزی و طراحی شهری

در  کتاب حاضر که حاصل تلاش هشت ساله نویسندگان است، برای نخستین بار به یافته‌های علم روان‌شناسیِ محیطی، به عنوان یکی از پارادایم‌ های پسامدرن در معماری و شهرسازی پرداخته شده است.نویسندگان در این کتاب به شرح و بیان ارتباط میان معماری و روان‌شناسی با تکیه بر شرایط بومی و لایه های فرهنگی در ایران پرداخته و پیشنهادهای چندگانه‌ای را برای کاربردی شدن یافته های روان‌شناسی در طراحی محیط زندگی مطرح کرده‌اند.

انسان محاط در محیط است. محیطی که خود آن را می سازد و پیوسته تغییر می دهد. اما همان طور که انسان محیط را شکل می دهد، محیط نیز انسان را شکل می دهد. روان و رفتار آدمی متأثر از محیط است. کمتر از یک قرن است که در دانش روان شناسی محیطی تاثیرات متقابل انسان و محیط مطالعه می شود. در کتاب «محاط در محیط» ضمن آنکه یافته های روان شناسی محیطی در دو شاخه علوم رفتاری و علوم ادراک و شناخت معرفی شده، پیشنهاداتی برای بکارگیری این یافته ها در طراحی محیط زندگی ارائه شده است.مباحثی همچون طراحی متابولیسمی، گرافیک محیطی، طراحی اجتماع پذیری و اجتماع گریزی، طراحی انعطاف پذیری، طراحی قابلیت محور، طراحی پایه ادراکی، طراحی رفتارگرا، معماری چند حسی، طراحی همساز با ادراک، برنامه ریزی کل نگر- طراحی جزء نگر، طراحی مبهم یا فریبنده، طراحی یادآور، خلق دشوارزیبایی و در نهایت، آفرینش مکان از جمله پیشنهادات این کتاب به طراحان و برنامه ریزان محیط، معماران و شهرسازان است.

همچنین مباحث زیبایی شناسی و حس مکان نیز از دریچه روانشناسی فلسفی تشریح شده است. از سوی دیگر با هدف کاربردی کردن یافته های روانشناسی محیطی، در مقیاس طراحی داخلی، معماری، معماری منظر، برنامه ریزی و طراحی شهری و حتی محیط های ویژه، مباحث تفصیلی و نمونه هایی تحلیل شده در بخش های مجزایی از کتاب آمده است.

مباحث کتاب محاط در محیط

1. روان ومحیط
2. مبانی نظری روانشناسی محیطی
3. علوم ذفتار محیطی
4. علوم ادراک و شناخت محیطی
5. زیبایی شناسی محیطی و حس مکان
6. محاط در محیط
7. محاط در محیط های داخلی
8. محاط در معماری
9. محاط در منظر
10. محاط در شهر
11. محاط در محیط ویژه
12. به سوی طراحی علمی